Oczy są naszym najważniejszym narządem, który często nie jest doceniany w życiu codziennym. Dopiero kiedy nasz wzrok zaczyna szwankować, czy też gdy pojawią się choroby związane z układem wzrokowym, dostrzegamy jak ważną rolę odrywa on w naszym życiu. Jak często powinniśmy wykonywać badanie wzroku, dlaczego warto to robić i jakim schorzeniom, dzięki temu możemy zapobiec?
Kiedy wykonać pierwsze badanie?
Pierwsze badanie powinniśmy wykonać już od narodzin dziecka, prawidłowy rozwój wzroku powinien być kontrolowany od samego początku naszego życia, czyli od 3 miesiąca życia. Okulista sprawdza wtedy ruchomość gałek ocznych. Kiedy dziecko jest już starsze, przeprowadza się również badania ostrości widzenia, za pomocą tablicy przystosowanej dla dzieci ( nie ma na niej liter, lecz obrazki, które dziecko jest w stanie rozpoznać).Często ma też akcesoria pomocnicze, dzięki którym obserwuje pracę oczu dziecka i przeprowadza tzw. test uprzywilejowanego widzenia. Zdarzyć się jednak może, że jako dzieci nie mieliśmy wykonywanych tych badań, w związku z tym, im szybciej skonsultujemy się z lekarzem, tym lepiej. Badanie wzroku pozwala bowiemi ocenić, czy z naszym wzrokiem jest wszystko w porządku, czy może potrzebujemy okularów korekcyjnych, aby zapobiec rozwijaniu się wady wzroku, lub przynajmniej, żeby ją zahamować. Zdrowy człowiek, poniżej 50. roku życia powinien przejść kompleksowe badanie okulistyczne co najmniej raz na dwa lata. Większość chorób wewnętrznych struktur oka w początkowym okresie swojego rozwoju przebiegają bezobjawowo i nie są dla nas zauważalne.
Jak dbać o wzrok?
Najlepszym rozwiązaniem dla naszych oczu jest wykonywanie okresowych badań. Najczęściej jednak decydujemy się na nie w momencie, kiedy sytuacja nas do tego zmusza, czy to robienia prawa jazdy, czy podjęcie nowej pracy. Lekarz medycyny pracy ma obowiązek skierowania nas na badania wzroku, aby okulista ocenił, czy pacjent nadaje się do wykonywania konkretnego zawodu. Jest to duży błąd, ponieważ ważne jest, żeby ewentualną chorobę wykryć jak najwcześniej, w momencie, kiedy będzie szansa na jej wyleczenie. Dotyczy to przede wszystkim osób, które mają genetyczne obciążenie chorób i wad wzroku. Jednak częściej badać wzrok powinny również osoby, które często siedzą przed komputerami, czy też wykonują pracę, w której ich oczy narażone są na dodatkowe podrażnienia. Bardzo dobrym rozwiązaniem, oprócz oczywiście, wizyt kontrolnych, jest codzienne dbanie o oczy. W aptekach mamy szeroką gamę kropli do oczu, które nie dość, że nawilżają, to dodatkowo chronią przed podrażnieniami. Jak wiadomo, naturalną ochroną wzorku są łzy, w ciągu dnia wykonujemy dużo czynności, które wysuszają nasze oczy, właśnie dlatego powinniśmy zadbać o ich odpowiednie nawilżenie. Doskonale w tej roli sprawdza się również napar ze świetlika, który też dostaniemy w aptekach. Służy on do przemywania kącików powiek, dzięki czemu przynosi ulgę na zmęczone oczy. Nie wolno, w żadnym przypadku zastąpić wizyty u specjalisty tylko tymi sposobami. Podrażnione i piekące oczy nie zawsze są oznaką jedynie zmęczenia. Może to być początek rozwijającej się choroby oczu, której samej nie zdiagnozujemy. Kiedy taki stan utrzymuje się dłużej niż 3 dni powinniśmy niezwłocznie umówić się na wizytę u specjalisty.
Najgroźniejsze choroby oczu
Największym problemem okulistyki światowej jest jaskra. Choroba ta pozostaje najważniejszą przyczyną obuocznej ślepoty w całej ludzkiej populacji, a prawdopodobieństwo zachorowania i utraty wzorku rośnie wraz z wiekiem pacjenta.
Kolejnym schorzeniem jest zwyrodnienie plamki związanej z wiekiem – AMD (Age-related Macular Degeneration). Jest to choroba, która atakuje obszar na dnie oka, tzw. plamkę żółtą. Plamka jest częścią siatkówki i odpowiada za widzenie centralne, niezbędne do codziennego funkcjonowania, takie jak czytanie, rozpoznawanie twarzy, czy znaków drogowych. Choroba ta ujawnia się między 50. a 60. rokiem życia i najczęściej dotyczy obu oczu, chociaż objawy mogą pojawiać się w różnym czasie i mieć różne zaawansowanie. Przestrzega się, że najważniejszym pozaustrojowym czynnikiem jest palenie papierosów!|
Częstą chorobą jest także retinopatia cukrzycowa, będąca powikłaniem cukrzycy. Początkowo jest ona nie do wykrycia, gdyż nie powoduje żadnych objawów. W późniejszym stadium może pojawić się obniżenie ostrości wzroku, spowodowane wyciekiem płynu z uszkodzonych naczyń włosowatych plamki. Płyn gromadzi się w obrębie siatkówki, powodując powstanie cukrzycowego obrzęku plamki. Czasami pierwszym objawem choroby jest nagłe pogorszenie widzenia na skutek krwawienia do wnętrza oka. Najczęściej takie krwawienie świadczy o dużym zaawansowaniu procesu chorobowego i powstaniu retinopatii cukrzycowej proliferacyjnej.
Najczęstszą przyczynę obniżenia ostrości widzenia jednak jest zaćma. Polega ona na powstaniu zmętnień i obniżeniu przejrzystości soczewki oka. Początkowo możemy odczuwać obniżenie kontrastu obrazu, a następnie stopniowe pogorszenie ostrości widzenia. Zaćma nie jest chorobą jednorodną, posiada szereg odmian, które są groźne. Jedynym skutecznym leczeniem zaćmy jest operacja, polegająca na usunięciu zmętniałej soczewki przy pomocy ultradźwięków i zastąpieniu jej sztucznym implantem.
Nie bójmy się zatem okulistów. Im wcześniej wykryta choroba, tym większe szanse na jej wyleczenie. Lepiej zdać sobie sprawę z cenności wzroku przed jego utratą.
