Diagnoza psychologiczna stanowi podstawę przed rozpoczęciem terapii. Od prawidłowej, kompleksowej diagnozy psychologicznej, zależy bowiem powodzenie wdrożonego modelu.
Na czym polega kompleksowa diagnoza psychologiczna, z czego się składa i jak powinna wyglądać?
Cele diagnozy psychologicznej
Ogólnym celem diagnozy psychologicznej, niezależnie od tego, czy diagnozowana jest osoba dorosła czy dziecko, są przede wszystkim:
- Ocena ogólnego stanu pacjenta, identyfikacja jego relacji z otoczeniem i funkcjonowania w codziennym życiu
- Identyfikacja mocnych i słabych stron pacjenta oraz ocena jego indywidualnych możliwości
- Identyfikacja podstaw powodujących problem, z jakim przychodzi pacjent
- Próba określenia, czy pacjent potrzebuje leczenia, a jeśli tak, to w jakiej formie
- Przygotowanie oraz wdrożenie skutecznej terapii
Sama diagnoza polega na przeprowadzeniu z pacjentem możliwie najbardziej szczegółowego wywiadu, składającego się z rozmowy, zadawania pytań przez terapeutę i próbie uzyskania najbardziej dokładnych i szczerych odpowiedzi pacjenta. Ponadto, w czasie procesu diagnozy psycholog często korzysta z testów do badania funkcji poznawczych (np. testy inteligencji), testów osobowości, testów projekcyjnych, oraz różnego rodzaju kwestionariuszy, które pomagają mu ustalić, jak pacjent postrzega siebie i świat, który go otacza, jakie są jego mocne i słabe strony, jak funkcjonuje w społeczeństwie, oraz czy spełnia kryteria wskazujące na istnienie zaburzeń psychicznych (np. depresji, zaburzenia lękowego). Następnie powinien podzielić się tą wiedzą z badanym.
W prawidłowej diagnozie rolę odgrywa także samo nastawienie i stan fizyczny, w jakim pacjent zgłasza się na wizytę. Warto więc zadbać o to, by być w komfortowej formie fizycznej. Być wypoczętym, najedzonym i wyspanym. Z całą pewnością wykluczone jest przyjście na wizytę pod wpływem alkoholu czy środków odurzających.
Po wykonaniu kompleksowej diagnozy psychologicznej terapeuta powinien wiedzieć już z jakim problemem zmaga się jego pacjent, jakie są możliwości i bariery pacjenta oraz jaki rodzaj terapii, ma szanse przynieść najlepsze efekty. Tym niemniej, w przebiegu terapii niektóre elementy diagnozy mogą być weryfikowane, a plan terapii do nich dostosowywany.
Innym nich diagnoza psychologiczna badaniem jest diagnoza neuropsychologiczna. Na tę diagnozę składa się kilka testów, których rodzaj uzależniony jest od problemu, z jakim zgłosił się pacjent.
Badania, jakie wykonywane są podczas diagnozy neuropsychologicznej, ukierunkowane są na badania w kierunku otępienia, badanie funkcji poznawczych i określanie poziomu intelektu. Metodami wykorzystywanymi podczas diagnozy są m.in. takie testy, jak: WAISR, Test 15 Słów Reya, CVLT, Test Sortowania Kart Wisconsin, Test Łączenia Punktów, Test Fluencji Słownej, CVLT, Test Pamięci Wzrokowej Bentona, WAIS-R oraz WISC-R, Test Matryc Ravena.
Źródło: Rodziceidzieci.com – Gabinet psychologiczny Warszawa