Mleczne zęby odgrywają ważną rolę w życiu rosnącego dziecka. Wpływają na rozwój okolicy szczękowo-twarzowej, wymowę dźwięków, prawidłowe żucie pokarmu. Mleczne zęby z zaawansowaną próchnicą powodują ostre i przewlekłe procesy zapalne u dzieci. Zapalenie miazgi w ogólnej strukturze zachorowalności dzieci wynosi od 35% do 50% i charakteryzuje się z roku na rok wzrostem rozwoju próchnicy.
Znaczenie zębów mlecznych dla rozwoju dziecka
Choroby zębów mlecznych są takie same jak zębów stałych: próchnica, zapalenie miazgi, zapalenie przyzębia. Dlatego konieczne jest monitorowanie ich stanu i dbanie o wykonywanie przez dziecko zabiegów higienicznych. Wczesna utrata zębów mlecznych w przyszłości może spowodować przemieszczenie i nieprawidłowe wyrastanie zębów stałych, a ponadto może zostać zakłócone tworzenie szczęki. Nie można również odrzucić faktu, że zęby mleczne są niezbędne do rozwoju funkcji żucia i mowy. A utrata przednich zębów u dziecka może prowadzić do negatywnych konsekwencji psychologicznych.
Zaledwie trzy lata po ząbkowaniu korzeń ostatecznie się formuje, a wierzchołek korzenia zęba zamyka się. Jeśli w tym czasie ząb został uszkodzony lub nastąpiła infekcja miazgi zęba, proces tworzenia korzenia i zamykania wierzchołkowego otworu jest zawieszony. W takim przypadku ściany zęba są bardzo cienkie i można je łatwo złamać. Leczenie stomatologiczne nieuformowanych korzeni powinno mieć na celu dokończenie procesu ich powstawania. Po dokładnym oczyszczeniu i starannej obróbce kanały wypełnione są preparatami zawierającymi wapń, a za ich pomocą proces tworzenia korzenia jest zakończony. Następnie ząb można odbudować za pomocą stałego wypełnienia lub korony.
Czy przeprowadzane jest leczenie kanałowe zębów mlecznych?
Dlaczego konieczne jest leczenie kanałowe zębów mlecznych? Pytanie to zadają przede wszystkim rodzice, którzy nie rozumieją w pełni wartości i konieczności takiego leczenia w porównaniu z ekstrakcją zęba mlecznego. Zapalenie miazgi w zębach mlecznych występuje częściej niż u dorosłych, ze względu na kilka cech strukturalnych tych zębów: duża objętość komory miazgi, cienka warstwa szkliwa i zębiny oraz szybki rozwój procesu próchniczego nie pozostawiają czasu, aby miazga zmobilizowała rezerwę. Wszystko to przyczynia się do szybkiego przenikania autotoksyn, bakteriotoksyn, a później samych drobnoustrojów do miazgi zęba, co przyczynia się do pojawienia się zapalenia miazgi w zębach mlecznych w stosunkowo płytkiej jamie próchniczej.
W miazdze zębów mlecznych znajduje się więcej komórek i substancji międzykomórkowych, mniej włókien, sieć naczyniowa, szersze ujścia kanałów są bardziej rozwinięte, dzięki czemu proces zapalny szybko rozprzestrzenia się z miazgi wieńcowej do miazgi korzeniowej. Wysoka przepuszczalność zębiny w tym obszarze przyczynia się do przenikania infekcji. Ponadto dziecko może mieć niedoskonałości w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego, hormonalnego i odpornościowego, co zwiększa ryzyko dowolnego procesu zapalnego. Obraz kliniczny zapalenia miazgi u dziecka jest bardzo zróżnicowany: od prawie całkowitego braku dolegliwości do ostrego bólu, któremu towarzyszą objawy ogólnego stanu zapalnego.
Czy metody leczenia zapalenia miazgi u dzieci są takie same jak u dorosłych?
Metoda biologiczna nie jest stosowana w zębach mlecznych, ponieważ powoduje dużą liczbę powikłań i jest stosowana tylko w zębach stałych. W zębach mlecznych proces próchniczy zwykle przebiega bardzo szybko i często bezobjawowo. Przy głębokiej jamie próchniczej w miazdze (nerwie) zęba mlecznego występują nieodwracalne zmiany, które przy braku szybkiego leczenia prowadzą do jego utraty. Zakażenie z jamy zęba i kanałów korzeniowych wchodzi do kości, gdzie zaczyna się rozwijać przewlekłe zapalenie.
Nieleczona infekcja niekorzystnie wpływa na rozwój stałego zęba. Może to często prowadzić do zmian w szkliwie trwałego zęba, a czasem nawet do śmierci trwałej podstawy. W przypadku zaostrzenia procesu zakaźnego możliwe jest rozwinięcie ciężkich ropnych stanów zapalnych okolicy szczękowo-twarzowej ze wzrostem temperatury ciała, obrzękiem i pogorszeniem ogólnego stanu dziecka. Wczesne usunięcie zęba mlecznego bez dalszego leczenia u ortodonty może prowadzić do wad zgryzu. Dlatego leczenie kanałowe zęba mlecznego przed zmianą na zęby stałe jest ważnym zadaniem dla rodziców i dentysty dziecięcego.
Jakie są metody leczenia kanałów korzeniowych zębów mlecznych?
We wczesnych stadiach, gdy zapalenie jest zlokalizowane głównie w części wieńcowej miazgi (nerwu), wystarczy częściowo usunąć miazgę w znieczuleniu miejscowym. Jest to procedura, podczas której zarażona miazga jest pobierana z korony zęba, a wypełnienie jest nakładane na zdrową miazgę w korzeniach zęba, zmniejsza stan zapalny i pozostawia miazgę w kanałach żywą, funkcjonującą normalnie.
W przypadku szybkiego leczenia jest to najlepsza opcja, ponieważ korzenie zęba mlecznego wchłoną się fizjologicznie wraz ze stopniowym wzrostem zęba stałego, a brak konieczności obróbki i wypełnienia kanałów korzeniowych znacznie skraca czas leczenia. Jeśli jednak stan zapalny przeszedł już do korzenia lub kości, wówczas czyszczenie i wypełnianie kanałów korzeniowych będzie obowiązkowe.
Podczas tej procedury ząb jest znieczulany, izolowany od śliny specjalną gumową chusteczką (koferdam), kanały korzeniowe są czyszczone specjalnymi narzędziami i myte środkami antyseptycznymi, a następnie wypełniane specjalnymi pastami, które mają wyraźne działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, nie wpływają na stan zęba stałego i stopniowo rozpuszczają się razem z korzeniami zęba mlecznego podczas wymiany zęba. Następnie ząb odbudowuje się za pomocą fotopolimerowego materiału wypełniającego lub korony i stopniowo rozpuszcza się wraz z korzeniami zęba mlecznego podczas zmiany zęba.
